10+1 Aπορίες για τo laser στα μάτια

Με ευρεία χρήση στη µυωπία, στην υπερµετρωπία και στον αστιγµατισµό, το laser έρχεται να προσφέρει, ανώδυνα και σε ελάχιστο χρόνο, λύσεις σε σηµαντικές διαθλαστικές ανωµαλίες, που επηρεάζουν την όρασή µας. Είναι επώδυνη η επέµβαση; Είναι µόνιµο το αποτέλεσµα; Σε ποιες περιπτώσεις αντενδείκνυται; Ο Χειρουργός Οφθαλµίατρος – Ειδικός για Καταρράκτη, Κερατοειδή & Laser Μυωπίας, κ. Χάρης Μπριλάκης, απαντά σε όλες τις απορίες σε σχέση µε αυτές τις επεµβάσεις.

1. Μπορεί κάθε ασθενής με μυωπία/ υπερμετρωπία/ αστιγματισμό να υποβληθεί σε επέμβαση;

Κατ’ αρχήν η ηλικία πρέπει να είναι µεγαλύτερη από 18 και η διάθλαση σταθερή. Σε µεγαλύτερες ηλικίες, εάν υπάρχει ή εάν πλησιάζει η αρχή καταρράκτη, η επέµβαση καταρράκτη µπορεί να επιφέρει αντίστοιχο αποτέλεσµα.

Οι διαθλαστικές επεµβάσεις αντενδείκνυνται σε συγκεκριµένες παθήσεις, είτε του κερατοειδούς είτε συστηµατικές. Η κυριότερη είναι ο κερατόκωνος (εκτασία), ο οποίος ανιχνεύεται και σε πολύ πρώιµα στάδια µε τον προέλεγχο του laser. Επίσης, σε ορισµένες παθήσεις του κερατοειδούς (π.χ. ερπητική κερατίτιδα) ή γενικότερες (όπως αυτοάνοσα νοσήµατα σε έξαρση) ή λήψη κάποιων φαρµάκων.

Για πολύ υψηλές µυωπίες, είναι πιο ασφαλής και αποτελεσµατική η ένθεση ειδικών ενδοφακών.

2. Tι περιλαμβάνει η προεγχειρητική διαδικασία;

Πραγµατοποιείται ενδελεχής έλεγχος που εξετάζει: τη διάθλαση (τα νούµερα που θα διορθωθούν), την τοπογραφία του κερατοειδούς (δηλ. τη µορφολογία) και το πάχος του, το µέγεθος της κόρης, αν υπάρχει ξηροφθαλµία, την ενδοφθάλµια πίεση, τον βυθό, την κινητικότητα των οφθαλµών κ.ά. Γίνεται δηλαδή, ένας πλήρης οφθαλµολογικός έλεγχος, αλλά και ορισµένες ειδικές εξετάσεις, που µας δείχνουν αν µπορεί η επέµβαση να γίνει µε ασφάλεια. Επίσης, γίνεται έλεγχος για την προδιάθεση σε κερατόκωνο (εκτασία), µια παθολογική κατάσταση του κερατοειδούς. Aν υπάρχει προδιάθεση, το laser θα την επιδεινώσει.

Πριν από τις τελικές µετρήσεις και την επέµβαση, ο ασθενής πρέπει να απέχει για τουλάχιστον µία εβδοµάδα από τη χρήση φακών επαφής (το διάστηµα είναι µεγαλύτερο όταν χρησιµοποιούνται αστιγµατικοί ή ηµίσκληροι φακοί).

3. Tι ακριβώς κάνει το laser;

Στη µυωπία, ελαττώνεται η καµπυλότητα (και η ισχύς) του κερατοειδούς, αφού το laser λεπταίνει το κέντρο του. Στην υπερµετρωπία, η λέπτυνση γίνεται στην περιφέρεια, αυξάνοντας την καµπυλότητα του. Στον αστιγµατισµό, τέλος, αποκαθίσταται η σφαιρικότητα του κερατοειδούς.

4. Πόσον καιρό πρέπει να περιμένει κανείς για την πλήρη αποκατάσταση της όρασής του;

Ανάλογα µε την τεχνική: µε το LASIK, η όραση αποκαθίσταται µέσα σε λίγες ώρες. Με το PRK και το LASEK, χρειάζονται λίγες ηµέρες, συνήθως µία εβδοµάδα µέχρι να δούµε αρκετά καλά για να οδηγήσουµε, ενώ σε έναν µήνα από την επέµβαση, η όραση είναι αντίστοιχη µε του LASIK. Οι υπερµετρωπικές διορθώσεις σε νέα άτοµα καθυστερούν λίγο, µέχρι να έλθει η εξοικείωση µε το αποτέλεσµα.

5. Eιναι επώδυνη η επέμβαση; Πόσο διαρκούν οι ενοχλήσεις;

Κάθε άνθρωπος βιώνει τον πόνο διαφορετικά. Στο συµβατικό LASIK, ο ασθενής αισθάνεται µόνο σαν να έχει µπει άµµος στα µάτια του για 2 περίπου ώρες. Εάν έχει γίνει η τοµή µε το femtosecond laser (all-laser-LASIK), οι ενοχλήσεις είναι πιο έντονες (τσούξιµο), και επίσης διαρκούν για λίγες ώρες. Τσούξιµο µπορεί να δηµιουργήσει και το LASEK για λίγες ώρες, ενώ το PRK δηµιουργεί πιο έντονες ενοχλήσεις, οι οποίες όµως υποχωρούν µε τα φάρµακα και τα κολλύρια. Στο PRK και το LASEK τοποθετούνται φακοί επαφής, οι οποίοι µπορεί να σφίγγουν αν αφυδατωθούν. Οι φακοί αφαιρούνται µετά από 4-7 ηµέρες.

6. H διόρθωση είναι μόνιμη;

Τους πρώτους µήνες το αποτέλεσµα µπορεί να έχει διακυµάνσεις. Μετά, το αποτέλεσµα είναι µόνιµο, ο κερατοειδής δεν αλλάζει. Όταν, πολλά χρόνια αργότερα, προκύψει καταρράκτης, η αντιµετώπισή του δεν επηρεάζεται από το προηγηθέν χειρουργείο της µυωπίας (παρά µόνο στον υπολογισµό του ενδοφακού που τοποθετείται).

7. Yπάρχουν κίνδυνοι; Τι προβλήματα μπορεί να εμφανιστούν;

Ο µέσος θεωρητικός κίνδυνος µόλυνσης κατά την πρώτη εβδοµάδα είναι 1 στις 5000. Οι περισσότερες µολύνσεις αντιµετωπίζονται. Σε βάθος χρόνου, η εκτασία (κερατόκωνος) είναι µία σοβαρή επιπλοκή, που πλέον ελέγχεται (µε άλλη επέµβαση).

Η ξηροφθαλµία είναι αναµενόµενη, ειδικά στο LASIK, σιγά-σιγά όµως αποκαθίσταται. Τα νυχτερινά οπτικά φαινόµενα (στεφάνια, ακτίνες, θάµβος στους προβολείς) έχουν βελτιωθεί µε τα σύγχρονα laser και την τεχνολογία wavefront. Σε περίπτωση τραυµατισµού, το µάτι που έχει κάνει LASIK είναι πιο ευαίσθητο, ενώ µε το PRK/LASEK είναι σαν να µην έχει γίνει επέµβαση.

8. Tι να κάνει ο ασθενής μετά την επέμβαση;

Παίρνει κολλύρια (αντιβίωση, κορτιζόνη, τεχνητά δάκρυα), δεν τρίβει και δεν βρέχει τα µάτια του. Φορά προστατευτικά γυαλιά ηλίου όταν είναι έξω, ενώ µετά από LASIK φορά και ειδική προστατευτική µάσκα κατά τον ύπνο, για την πρώτη εβδοµάδα. Είναι επίσης σηµαντικό, να είναι συνεπής στα ραντεβού του µε τον γιατρό του για την παρακολούθηση.

9. Ποσο καιρό θα πρέπει να μείνει μακριά από την εργασία και τις δραστηριότητές του (π.χ. γυμναστική);

Από την εργασία του δεν χρειάζεται να απέχει, αρκεί βέβαια να αποφεύγει ρυπαρά περιβάλλοντα, σκόνες καπνούς κ.λπ. Μπορεί να κάνει ήπια γυµναστική µετά την εβδοµάδα από την επέµβαση και εντατική άσκηση µετά τον µήνα. Σε όσους κάνουν πολεµικές τέχνες, συνιστούµε επέµβαση τύπου PRK/LASEK.

10. Aν παραμείνει μυωπία/ υπερμετρωπία/ αστιγματισμός μετά την επέμβαση, τι γίνεται;

Γίνεται επανεπέµβαση, τουλάχιστον 3 -6 µήνες µετά την αρχική, µε την προϋπόθεση ότι ο κερατοειδής είναι αρκετά σταθερός για να µπορεί να την δεχθεί µε ασφάλεια.

11. Η πρεσβυωπία μπορεί να διορθωθεί με laser;

Το laser στην πρεσβυωπία δεν αντιµετωπίζει την ρίζα του προβλήµατος. Απλώς σµιλεύει ένα πιο κυρτό/καµπύλο κεντρικό νησίδιο στον κερατοειδή, πρόκειται δηλαδή για ένα τρικ που του δίνει µια ήπια πολυεστιακότητα, για βλέπει ο ασθενής και σε µια σχετικά κοντινή απόσταση. Δηµιουργούνται φωτεινά στεφάνια, ελάττωση στην αντίληψη contrast και ήπια µείωση στη µακρινή όραση. Η οριστική λύση στην πρεσβυωπία αναµένεται. Όχι άµεσα µεν, αλλά αναµένεται.

http://www.exypna.gr/