Ο “λαβύρινθος αντιφάσεων” του Ερντογάν

---

[Την αποκωδικοποίηση των τραυματικών αντιφάσεων στις οποίες έχει  υποχρεώσει τον Ερντογάν η εμπλοκή του στις συμπληγάδες αντικρουόμενων συμμαχιών και εξαρτήσεων, ως  εκ της υπερφίαλης σουλτανικής μεγαλομανίας του, επιχειρεί ο Βρετανός σχολιαστής ΄Ανταμ Γκάρι στο κατωτέρω άρθρο. Ο  άθλος αποδεικνύεται υπέρτερος των δυνάμεων του, αλλά το εγχείρημα παραμένει κατατοπιστικό για το ψυχόδραμα Ερντογάν, πολιτών και «συμμάχων» της Τουρκίας.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε  στη νεαρή ηλεκτρονική εφημερίδα The Duran, που εκδίδεται στην Κύπρο, με διευθυντή τον ελληνικής καταγωγής δημοσιολόγο Αλέξανδρο Μερκούρη και τον κυπριακής καταγωγής δημοσιογράφο ΄Αλεξ Χριστοφόρου.]

Μετάφραση Μιχαήλ Στυλιανού

Αποκωδικοποιώντας Τις Αντιφάσεις του Ερντογάν

Adam Garrie, The Duran, 28-12-16

Οι τελευταίες αντιφάσεις του Τούρκου Ερντογάν είναι  αυτές που μας μπερδεύουν περισσότερο. Αλλά  ιδού ένας οδηγός κατανόησης του τι μπορεί να σκέφτεται και που το πάει.

Ο πρόεδρος Ερντογάν μόλις ντρόπιασε τον Αμερικανό σύμμαχό του στο ΝΑΤΟ «αποκαλύπτοντας» ότι οι ΗΠΑ υποστήριζαν το Ισλαμικό Κράτος και τις άλλες ισλαμικές τρομοκρατικές οργανώσεις στη Συρία.

Αυτό είναι τόσο αποκαλυπτικό όσο ένας πρόσφατα αποχαρακτηρισμένος  απόρρητος φάκελος που μας καθιστά για πρώτη φορά γνώστες πως ο Πάπας είναι καθολικός.

Είναι λοιπόν πασιφανές ότι πρόκειται εδώ για ένα κόλπο δημοσιότητας, αλλά  σε ποιο ακροατήριο στοχεύει ο Ερντογάν και τι τελικά επιχειρεί να πετύχει;

Σαν τον Στάλιν που σκότωσε μερικούς από τους ικανότερους πολιτικούς συντρόφους του, στρατιωτικούς ηγέτες και επιστήμονες, πριν από τον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο, οι εκκαθαρίσεις του Ερντογάν τον έχουν φέρει σε απομόνωση. Απομακρύνοντας από τον πολιτικό κόσμο, το δικαστικό σώμα και την αστυνομία πολλούς λογικούς, πεπειραμένους και σώφρονες Κεμαλιστές αντιπάλους, ότι του μένει είναι ανεγκέφαλοι αλλά τυφλά αφοσιωμένοι στον Ερντογάν  -επιπλέον  των οπαδών του Γκιουλέν και των συμπαθούντων/πρακτόρων  του Ι.Κ./Αλ Κάϊντα, που είναι  περισσότερο αδρανείς και επομένως δυσκολότερα εκκαθαρίσιμοι από τον εκδηλωμένο Κεμαλιστή.

Αντίθετα προς τον Πούτιν που κυβερνά μέσω του σεβασμού και της ειλικρινούς πολιτικής διαφάνειας (αντίθετα προς όσα λένε τα συστημικά Δυτικά ΜΜΕ) ο Ερντογάν είναι συχνά άξεστος, ξιπασμένος  και  ακαταλόγιστος.

Από πολλές απόψεις είναι χειρότερος από απρόβλεπτος, αλλάζει συνεχώς το πολιτικό μοτίβο του, με αλλαγές που συχνά συμβαίνουν με συχνότητα ωρών.

Ενώ  ντροπιάζει δημόσια την Αμερική, ο Ερντογάν ταυτόχρονα φλερτάρει με την αμερικανική αεροπορική βοήθεια στη προσπάθεια να σώσει το γόητρό του με την  τουρκική επίθεση στην Al Bab της Συρίας. Αυτό μετά την σφαγή των Τούρκων στρατιωτών από τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, που έκαψαν ζωντανούς δυο  Τούρκους στρατιώτες για ένα προπαγανδιστικό βίντεο.

Για περισσότερο μπέρδεμα των πραγμάτων, μετά την απελευθέρωση του Χαλεπιού, ο τουρκικός στόχος στη Συρία μετατοπίστηκε από την διπλή προσπάθεια να νικήσει τις κουρδικές δυνάμεις και να ανατρέψει την κυβέρνηση της Δαμασκού, στην απλή προσπάθεια καταπολέμησης των δυνάμεων της κουρδικής πολιτοφυλακής.

Το πρόβλημα είναι πως  η υπόθεση των Κούρδων ήταν μια από τις λίγες περιοχές της πρόσφατης Μεσανατολικής πολιτικής όπου τα εύρισκαν η Ρωσία και οι ΗΠΑ.

Το 1998, Ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν πήγε στη Μόσχα για να προσπαθήσει να κερδίσει τη ρωσική υποστήριξη στην υπόθεση των Κούρδων της Τουρκίας. Ενώ συνάντησε  συμπάθεια σε πολλούς Ρώσους, περιλαμβανομένου του τουρκόφιλου Βλαντιμίρ Ζιρινόφσκυ, η Ρωσία τελικά  αγνόησε τον Οτσαλάν. Θα πρέπει να υπομνησθεί ότι  η Ρωσία το 1998 ήταν στο ασθενέστερο σημείο της ιστορίας της, ενώ το 2016 μπορεί να υποστηριχθεί πως η Ρωσία  βρίσκεται, από γεωπολιτική άποψη, στο ισχυρότερο από τον θάνατο του Μπρέζνιεφ.

Ωστόσο πολλοί στη Ρωσία  διατηρούν την συμπάθεια τους στους Κούρδους, αλλά το ίδιο συμβαίνει με πολλούς Αμερικανούς που λίγο περίμεναν πως οι κουρδικές δυνάμεις στο Ιράκ θα έδιναν τη μάχη εναντίον των τζιχαντιστών του Ι Κ, για την οποία ήταν σε πολλές περιπτώσεις, ανέτοιμος ο ιρακινός στρατός και την οποία πολλοί στο αμερικανικό πολιτικό σύστημα δεν είναι διατεθειμένοι να δώσουν.

Υπάρχει εδώ μια πρόσθετη ειρωνεία, στο ότι από όλα τα κράτη με κουρδικές μειονότητες, μόνο το Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν  κατέληξε να είναι το περισσότερο επιδεκτικό στην κουρδική αυτονομία, όταν ο Σαντάμ ένιψε λίγο -πολύ τας χείρας του για το παλαιό «κουρδικό πρόβλημά» του.

Από αυτή την άποψη η συμπάθεια της Ρωσίας για τους Κούρδους βασίζεται σε ιστορικούς γεωπολιτικούς παράγοντες  μεταξύ της Ρωσίας και των Τουρκικών και Αραβικών κόσμων όπου κατοικούν οι Κούρδοι, ενώ για τις ΗΠΑ οι Κούρδοι αντιπροσωπεύουν κάτι από μια καλά εκπαιδευμένη και οπλισμένη καθαρή στρατιωτική δύναμη, που  προσφέρεται ιδανικά για να συμμαζέψει το ρημαδιό που προκάλεσαν οι ΗΠΑ στο Ιράκ.

Από τη μια πλευρά η Τουρκία έχει πολιτικά δεσμευτεί στη Τριμερή Ειρηνευτική Διαδικασία στη Συρία, με δεσπόζοντες εταίρους τη Ρωσία και το Ιράν, δυο σταθερούς υποστηρικτές της νόμιμης κυβέρνησης της Συρίας. Ωστόσο η Τουρκία θέλει ακόμη την βοήθεια των Αμερικανών για τις συνεχιζόμενες φιλοδοξίες της στη Συρία -που πόρρω απέχουν από τις διακηρύξεις της περί σεβασμού της ακεραιότητας της Συρίας, τις οποίες υπέγραψε κατά την συγκρότηση της τριμερούς συμπαράταξης με τη Ρωσία και το Ιράν.

Οι ΗΠΑ δεν αντέχουν περισσότερους εχθρούς, επιπλέον των ανοικειοθελών  συμμάχων τους στην περιοχή. Η Ουάσιγκτων όπως η ΄Αγκυρα και θέλει να κερδίζει και από δύο πλευρές. Οι ΗΠΑ θέλουν τη Τουρκία ως μέλος της συμμαχίας εναντίον του ΄Ασαντ, αλλά θέλουν να τα έχουν καλά και με τους Κούρδους.

Παρόμοια, ο Ερντογάν ανακαλύπτει πως οι Ρώσοι είναι τελικά εντιμότερος και πιο φερέγγυος εταίρος από την Αμερική, παρά τη συμμετοχή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ. Συνεχίζει να αποδίδει την θερινή απόπειρα πραξικοπήματος στις Γκιουλενικές  δυνάμεις, κατηγορώντας κατά προέκταση τις ΗΠΑ γιατί καλύπτουν τον Γκιουλέν με άσυλο.

Η Ρωσία, αντίθετα, προειδοποίησε τον Ερντογάν για το πραξικόπημα, σώζοντας ίσως την προεδρία του, αν όχι και τη ζωή του. Επιπλέον η Ρωσία ήταν η πρώτη ξένη δύναμη που καταδίκασε απερίφραστα το πραξικόπημα, το οποίο πραγματοποίησαν αξιωματικοί μεσαίων βαθμών, σε αντίθεση με τις ηγετικές τάξεις του στρατεύματος που ήσαν οι υπεύθυνες για τα προηγούμενα πραξικοπήματα. Το μόνο συμπέρασμα από αυτό το πολυεπίπεδο σενάριο είναι ότι  εφ’ όσον η Τουρκία επιδιώκει να έχει πολιτική επιρροή επί των γειτόνων της, ο Ερντογάν θα πρέπει τελικά να επιλέξει μία πλευρά.

Οι αντιφατικές θέσεις του δεν μπορούν να συνεχιστούν για πάντα, ιδίως όταν πολλά από τα ισλαμιστικά πιτσούνια του επιστρέφουν τώρα στη φωλιά τους και μένουν ελάχιστοι Κεμαλιστές πατριώτες να  προστατεύσουν ό, τι απομένει από την παραδοσιακή κοσμική τουρκική δημοκρατία.

Πολλά επίσης θα εξαρτηθούν από τον Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Τραμπ μπορεί να είναι τόσο αδιάφορος για τον τουρκικό κυκεώνα ώστε να υιοθετήσει μια στάση αποχής απέναντι στη χώρα με τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό του ΝΑΤΟ αλλά με τον ελάχιστα συνεπή και περισσότερο πείσμονα πολιτικό ηγέτη. Σε τέτοια περίπτωση μπορεί ο Τραμπ, κατά ιστορική ειρωνεία, να σπρώξει τον Ερντογάν  ακόμη κοντύτερα στη Ρωσία, μη αφήνοντας του άλλη πρακτική επιλογή.

Αυτή η πιθανότητα ενισχύεται από το γεγονός ότι ο Ερντογάν έχει μεγάλη εσωτερική πολιτική αντιπαλότητα, αρχίζοντας από τους εξτρεμιστές τύπου Αλ Κάϊντα και τους Γκιουλενιστές, από τη μια πλευρά, μέχρι τους Κεμαλιστές και την εξευρωπαϊσμένη νεολαία, από την άλλη. Οι Κούρδοι της Τουρκίας, που δεν συγγενεύουν με καμιά από τις προηγούμενες κατηγορίες, είναι ένα ακόμη εσωτερικό πρόβλημα.

Τι ειρωνεία η τύχη του πιο περίεργου καουμπόι τη Τουρκίας να βρίσκεται τώρα εν μέρει στα χέρια του επόμενου ηγέτη των ΗΠΑ, ενός  άνδρα που είναι πολύ περισσότερο πραγματιστής όχι μόνο από τον Ερντογάν αλλά από πλείστες χώρες του ΝΑΤΟ που έδιναν τις χαμένες μάχες της Τουρκίας στη Συρία.

militaire